De redding van de boomveteranen

50  jaar boomverzorging in Nederland

 

50 jaar geleden bestond het beroep boomverzorger in Nederland nog niet.J’ørn en Allrik Copijn leerden het vak in Duitsland en introduceerden het in 1966 in ons land. Met succes: boomveteranen zijn in ons land zeldzaam, maar zonder de boomverzorging zouden ze nóg zeldzamer zijn.

Omdat bomen een grote economische waarde vertegenwoordigden als brand-, meubel-en constructiehout werden de meeste omgehakt zodra ze een flinke maat hadden bereikt. Slechts enkele bomen overleefden, omdat hun culturele betekenis belangrijker was dan hun houtopbrengst. Het gaat hierbij bijvoorbeeld om kroezebomen en dans-en gerechtslindes, zoals de gerechtslinde van het kasteel van Levendaal. Deze bomen werden goed verzorgd. Toch werden ook dit soort bomen op allerlei manieren bedreigd. Een voorbeeld daarvan is de ‘dikke eik van Verwolde’. Deze eik was in 1767 al enorm dik. Men nam zijn maten op voor de verkoop van de eik op een houtveiling en kwam op 4,60 meter omtrek. Gelukkig heeft de veiling nooit plaatsgevonden. De liefde voor de boom won het van het economische gewin - dat in die tijd aanzienlijk was.

Ook oorlogen vormden een bedreiging. Zo liep de burchtlinde bij Heede (vlak bij Bourtange) tijdens de Hollandse oorlog in 1677 enorme schade op. Maar de boom werd niet geveld of aan zijn lot overgelaten. De Hollandse bevel-hebber onder wiens bevel de schade was aangericht, onderkende de waarde van de toen al zeer oude linde. Hij liet de boom verzorgen. Deze linde, die inmiddels geschat wordt op zo’n 2000 jaar oud, staat er tot op de dag van vandaag en verkeert in goede conditie.

 

KANS KRIJGEN OM OUD TE WORDEN

Op dit moment groeit het aantal bomen in Nederland, maar het aantal oude bomen neemt af Bomen krijgen onvoldoende de kans om oud te worden, ondanks dat het economische motief van houtopbrengst vervallen is. Gelukkig keert langzaamaan het tij. Er wordt steeds meer gekozen voor behoud en verzorging in plaats van vellen. De verzorgde boomveteranen bewijzen dat bomen zich heel goed kunnen herstellen en eeuwenoud kunnen worden, mits ze goed verzorgd worden.

In 2016 was het 50 jaar geleden dat de ten dode opgeschreven ‘1000-jarige’ linde van Levendaal verzorgd werd. Hij bevindt zich nu in uitstekende conditie. Hij was het waard; niet alleen vanwege zijn schoonheid en natuurwaarden, maar ook vanwege zijn cultuurhistorische waarde als tastbare herinnering aan het al lang geleden afgebroken kasteel van Levendaal.

 

Informatie

Het rijk geöllustreerde boek ‘Het Groene Goud.

50 jaar boomverzorging in Nederland’

(320 pagina’s) beschrijft de geschiedenis van

de boomverzorging met uitstappen naar

Duitsland, Belgiì en Luxemburg en heeft ook

veel aandacht voor de betekenis van oude

bomen. Het is te koop voor € 34 95.

Meer informatie: www.tastbaarerfgoed.nl

Bestellen: info@tastbaarerfgoed.nl

(gratis verzending in Nederland; verzending naar België €6,-

 

 

Uitgave: Lente 2017